در بين عناصر غذايي مورد نياز گياه برخي از اهميت ويژه اي برخوردار هستند كه در بين آنها سه عنصر نيتروژن، فسفر و پتاس بارزتر مي باشد. با توجه به اهميت اين عناصر در خاك براي گياه لزوم انجام تحقيق بر روي آنها از نكات ضروري به نظر مي رسد.

در هر حال شسته شدن یونها به میزان آبی که از خاک عبور می نماید بستگی داشته و چنانچه مقدار و زمان عبور آب زیاد باشد ، کاتیونها نیز بتدریج شسته خواهند شد. خاکهای آلی و رسی ظرفیت تبادل کاتیونی زیادی داشته و خطر شسته شدن کاتیون ها در این خاکها کمتر از خاکهای شنی است.

بعضی عناصر نیز مانند پتاسیم در خاک حرکت زیادی نمی نمایند و در خاک سطحی  تجمع پیدا می کنند. این عناصر توسط گیاه از اعماق خاک جذب گشته و از طریق بقایای گیاهی به سطح خاک اضافه می گردند. گاهی بقایای گیاهی را به منظور تسریع برگشت عناصری مانند پتاسیم به خاک آتش می زنند. این عمل باعث نقصان هوموس خاک می شود.

بهتر است  عناصرغذایی را به صورت کود شیمیایی به خاک اضافه نمود و از آتش زدن بقایای گیاهی برای این منظور پرهیز کرد. انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوایی ناحیه ، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد.

گیاهان برای تغذیه به عناصر خاصی احتیاج دارند، باید توجه داشت که مقدار این عناصرغذایی برای انواع مختلف گیاهان متفاوت است. در اغلب خاک ها مقدار نسبی این عناصر ، مطابق احتیاجات طبیعی گیاه نیست. از آن گذشته زمین نمی تواند اینگونه مواد را به اندازه کافی تولید کند و آن مقداری هم که در خاک وجود دارد، به مرور بوسیله گیاه جذب یا به طرق دیگر از دست می رود. پس برای به دست آوردن محصول کافی، لازم است همه ساله مواد مورد نیاز را از طریق کود به خاک افزود. تعداد عناصر مورد نیاز گیاه تا قرن 19 میلادی 10 عدد تخمین زده می شد که عبارت بودند از : کربن، هیدروژن، اکسیژن، ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیوم، گوگرد و آهن. ولی قرن بیستم پس از آزمایش های فراوان، شش ماده دیگر به این عنصر اضافه شده که عبارت بودند از : منگنز، روی، بر، مس، ملیبدن و کلر.

مثلاً برای تولید دانه به کود ازته بیشتری نسبت به تولید علوفه همان گیاه نیاز است. در هر حال تصمیم گیری در خصوص مصرف کودهای شیمیایی مستلزم شناخت صحیحی از نقش عنصر مورد نظر در گیاه و تغییرات آن در خاک می باشد.

در ادامه میخواهیم عوارض کمبود عناصر غذایی در گیاهان را بررسی کنیم. پس لطفا با مطالب ما همراه باشید و با استفاده از مطالب سایت ما اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید

عوارض کمبود عنصر ازت ( N) : کاهش رشد گیاه مخصوصا اندامهای هوایی ، زرد شدن برگها مخصوصا برگهای قدیمی ، کوتاه شدن دوران رشد گیاه

 عوارض کمبود عنصر فسفر  ( p ) : کاهش تولید پروتئین ، کاهش رشد ریشه ، تولید میوه نامرغوب ، تیره شدن رنگ برگهای پیره رنگ ساقه سرخ یا بنفش

 عوارض کمبود عنصر پتاسیم  ( k ) : زرد شدن کناره برگهای پیر و خشک شدن آنها بصورت لکه های پراکنده ، پلاسیده شدن گیاه

عوارض کمبود عنصر کلسيم  ( ca ) : زردی رنگ و تغيير شکل برگهای جوان نرم شدن بافتها ، کاهش رشد بافتهای مریستمی

عوارض کمبود عنصر گوگرد (S) : زردی برگهای جوان و کاهش رشد گیاه ، كاهش سنتز پروتئین

عوارض کمبود عنصر منیزیم ( Mg ) :  زردی بین رگبرگهای پیرو پیدایش لکه های پراکنده ای از بافت مرده در برگهای دولپه ایها لکه های سبز تیره در قاعده برگ و خشک شدن انتهای برگهای تک لپه ایها